scroll
07FEB '18wd, 19:00

Filharmonicy kameralnie

Chamber concert
Chamber hall
ARTISTS
  • KWINTET GITAROWY
  • Dawid Pajestka - guitar
  • Magdalena Pajestka - violine
  • Edyta Wolańska - violine
  • Edyta Hedzielska - viola
  • Natalia Wesołowska - cello
  • OKTET DĘTY
  • Michał Balcerowicz - oboe
  • Piotr Kokosiński - oboe
  • Bogusław Jakubowski - clarinet
  • Krzysztof Baturo - clarinet
  • Edyta Moroz - bassoon
  • Anna Bownik - bassoon
  • Katarzyna Sułkowska - horn
  • Dawid Kostrzewa - horn
  • KWINTET FLETOWY
  • Joanna Kowalczyk - flute
  • Elżbieta Fabiszak - violin
  • Anna Przerwa - violin
  • Magdalena Micke - viola
  • Klara Świdrów - cello
MUSIC
  • Luigi Boccherini - Kwintet e-moll nr 7 G. 451
  • Wolfgang Amadeus Mozart - Serenada Es-dur KV 375
  • Luigi Boccherini - Kwintet D-dur op. 21 nr 1
  • Luigi Boccherini - Kwintet Es-dur op. 21 nr 6
Luigi Boccherini (1743-1805) oraz Wolfgang Amadeusz Mozart (1756-1791) to typowi przedstawiciele epoki klasycyzmu, to znaczy oprócz twórczości poważnej, takiej, jak opery, symfonie i msze, musieli komponować muzykę rozrywkową. Doskonale wiedzieli, że właśnie atrakcyjność tej ostatniej była kluczowa.

Olbrzymia jest twórczość Boccheriniego, który niesprawiedliwie jest dziś kojarzony jedynie ze słynnym menuetem z kwintetu nr 13. Liczne symfonie, kantaty, oratoria, opera, całe mnóstwo muzyki kameralnej, a przede wszystkim koncerty wiolonczelowe. Trzeba bowiem wiedzieć, że twórca ten jako wirtuoz tego instrumentu wprowadził go do panteonu solistów. Po raz pierwszy w historii wiolonczela w rękach Boccheriniego brzmiała śpiewnie jak skrzypce, dzięki zastosowaniu wysokich rejestrów, czarując jednocześnie ciepłym niskim brzmieniem. Wirtuozeria dzieł wiolonczelowych tego włoskiego twórcy także i dziś stanowi nie lada trudność dla adeptów sztuki gry na tym instrumencie, który z uwagi na sposób trzymania (między nogami) wprawdzie nawiązuje do violi da gamba, lecz z uwagi na kształt zaliczany jest do rodziny skrzypcowej. Ów znany „menuet Boccheriniego” to ślad ogromnej ilości (ponad 110) kwintetów z obsadą charakterystyczną dla tego króla wiolonczeli epoki klasycyzmu, a mianowicie: 2 skrzypiec, 1 altówka, 2 wiolonczele. Kwintety należą do grona kameralnych utworów rozrywkowych. Kwintet nr 7 e-moll należy do grupy kwintetów gitarowych nawiązujących do kolorytu muzyki hiszpańskiej. Powstał w 1799 roku i, aby oddać nieco owej Hiszpanii do składu smyczkowego, dołączona została gitara. Jednak nie jest to muzyka oryginalna, albowiem Boccherini dokonał tu transkrypcji wcześniejszego kwintetu fortepianowego z 1797 roku. Kompozycja pochodzi z czasu, kiedy kameralna muzyka włoskiego wiolonczelisty zaczynała zwiastować nadejście nowej, romantycznej epoki. Częściej słychać tu eksplorowanie molowych epizodów tematycznych, a i narracja zaskakuje dramatyzmem dalekim od estetyki beztroskiego menuetu. Pozostałe dwa kwintety natomiast to muzyka pochodząca z jasnych, beztroskich lat wczesnego klasycyzmu (1773), doskonale wpisująca się w idiom muzyki rozrywkowej, serenadowej, nieobligującej słuchaczy do szczególnego skupienia – umilającej pogawędkę arystokracji. Kompozycje z opusu 21 w tonacji D-dur oraz nr 6 w tonacji Es-dur należą do serii kwintetów fletowych, to znaczy wykonywanych w składzie: flet, 2 skrzypiec, altówka i wiolonczela.

Serenada W.A. Mozarta KV 575 również wywodzi się z kręgu Unterhaltungsmusik czyli muzyki rozrywkowej, jednak w tym przypadku wykonywanej przez zespoły instrumentów dętych, którą to praktykę w XVIII wieku nazywano mianem Harmoniemusik. Istotą było tu zaprezentowanie idealnego współbrzmienia instrumentów (harmonii), które występowały parami: 2 oboje, 2 klarnety, 2 waltornie, 2 fagoty. Tego typu utworów, nazywanych partitami, serenadami lub kasacjami, powstały na dworach habsburskiej arystokracji tysiące. Były popularne na dworach książąt, gdzie na przykład prezentowały przeróbki oper i baletów przy stole. Ale również w kręgu kościelnym i wojskowym. Mozart znał tę tradycję i kiedy wyrwał się na niepodległość, przenosząc się do Wiednia (z Salzburga), oprócz wielkich dzieł operowych („Uprowadzenie z seraju”) i koncertów fortepianowych (w których chciał pokazać swoje wirtuozowskie umiejętności) zaprezentował w Wiedniu serenady, ponieważ wiedział, że nic tak nie pomoże w poważnej karierze jak muzyka popularna czy też rozrywkowa. W Wiedniu poznano zatem serenady c-moll KV 388, B-dur KV 361 oraz tę w tonacji Es-dur KV 575, przeznaczoną pierwotnie na sekstet złożony z 2 klarnetów, 2 rogów i 2 fagotów. O tej pierwszej wersji dowiadujemy się z listu Mozart z 3 listopada 1781 roku: „O jedenastej w nocy obdarowano mnie serenadą na 2 klarnety, 2 rogi i 2 fagoty mojej własnej kompozycji. Skomponowałem ją na dzień św. Teresy dla siostry pani von Hickel, a szwagierki pana von Hickela (nadwornego malarza). To u nich wykonano ją po raz pierwszy. Sześciu grajków to chudziaki, ale grają bardzo ładnie, zwłaszcza pierwszy klarnecista i dwaj waltorniści. (...) W noc św. Teresy zagrali ją w trzech różnych miejscach. Ledwie skończyli grać w jednym, a już wołali ich gdzie indziej i za każdym razem płacili. Kazali sobie otworzyć bramę, stanęli na środku podwórka i, jak już się miałem rozbierać, zaskoczyli mnie początkowym akordem w Es-dur w najmilszy na świecie sposób”.

Utwór musiał być w Wiedniu popularny, ponieważ kompozytor zdecydował się poszerzyć skład do pełnego oktetu (dodał oboje). No cóż, w ten sposób dowiadujemy się, że imię Mozarta poznawała także ulica, a przyczynił się do tego zespół „chudziaków” grających jego rozrywkową serenadę.

------------------------------
dr Mikołaj Rykowski
Muzykolog i dyplomowany klarnecista, związany z Katedrą Teorii Muzyki na Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu. Autor książki i licznych artykułów poświęconych fenomenowi Harmoniemusik – XVIII-wiecznej praktyce zespołów instrumentów dętych. Współautor scenariuszy "Speaking concerts" i autor słownych wprowadzeń do koncertów filharmonicznych w Szczecinie, Poznaniu, Bydgoszczy i Łodzi.

VIDEOS AND PHOTOS


DETAILS
Filharmonicy kameralnie
07-02-2018 19:00
Chamber hallFilharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie
ul. Małopolska 48
70-515 Szczecin

February 2018
02FEB '18fr, 19:00
VIRTUOSO 2017/2018 | Preludium Talentów Beethoven nr 3Symphonic concert
04FEB '18sn, 17:00
Piotruś kontra wilkFamily concertfor children aged 6+ with guardians
04FEB '18sn, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshops dla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
05FEB '18mn, 09:00
DoNuta taktuje - Na dwaChamber concertdla klas I-III
05FEB '18mn, 10:30
DoNuta taktuje - Na dwaChamber concertdla klas I-III
05FEB '18mn, 12:00
DoNuta taktuje - Na dwaChamber concertdla klas I-III
06FEB '18tu, 09:00
DoNuta taktuje - Na dwaChamber concertdla klas I-III
06FEB '18tu, 10:30
DoNuta taktuje - Na dwaChamber concertdla klas I-III
06FEB '18tu, 12:00
DoNuta taktuje - Na dwaChamber concertdla klas I-III
06FEB '18tu, 19:00
RUBATOČači Vorba [KONCERT PRZENIESIONY]Traditional concert
07FEB '18wd, 19:00
MISTERIOSOFilharmonicy kameralnieChamber concert
09FEB '18fr, 10:00
09FEB '18fr, 19:00
PIANOFORTE 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Chopin | BrahmsSymphonic concert
10FEB '18sa, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshops dla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
10FEB '18sa, 19:00
SOUNDLABLuke Vibert | LAB 5 [CANCEL]Electronic music concert
10FEB '18sa, 19:00
SOUNDLABMouse On Mars | LAB 5: El- vibrationElectronic music concert
11 FEB, sn, 16:00 - SYMPHONICA 2 ROCK OF POLAND [KONCERT ODWOŁANY]koncert zewnętrzny
11 FEB, sn, 19:00 - SYMPHONICA 2 ROCK OF POLANDkoncert zewnętrzny
12FEB '18mn, 10:00
12FEB '18mn, 12:00
12 FEB, mn, 19:00 - MICHAŁ BAJOR - OD KOFTY... DO KORCZAkoncert zewnętrzny
13 FEB, tu, 20:00 - MICHAŁ SZPAK Z ZESPOŁEM ORAZ MARLENA SZPAKkoncert zewnętrzny
14FEB '18wd, 19:00
16FEB '18fr, 19:00
18FEB '18sn, 17:00
BRILLANTE 2017/2018Powabna nutaSymphonic concert
18FEB '18sn, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshops dla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
19FEB '18mn, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Away concertdla przedszkoli
19FEB '18mn, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Away concertdla przedszkoli
19 FEB, mn, 20:00 - KAZIK & PROFORMAkoncert zewnętrzny
20FEB '18tu, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Away concertdla przedszkoli
20FEB '18tu, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Away concertdla przedszkoli
20 FEB, tu, 20:00 - PERFECT AKUSTYCZNIEkoncert zewnętrzny
21FEB '18wd, 19:00
PIANOFORTE 2017/2018Chopin | NokturnyRecital
22 FEB, th, 19:00 - ZALEWSKI ŚPIEWA NIEMENAkoncert zewnętrzny
23FEB '18fr, 16:00
Sight-seeing the PhilharmonicSight-seeing the Philharmonic
23FEB '18fr, 19:00
VIRTUOSO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!! | Preludium Talentów Schumann | SchӧnbergSymphonic concert
24FEB '18sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshops dla dzieci do 2. roku życia
24FEB '18sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshops dla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
24FEB '18sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshops dla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
26FEB '18mn, 19:00
ESPRESSIVOMichał Wróblewski i RadiostatikJazz concert
28FEB '18wd, 19:00
INTERMEZZO 2017/2018Akordeonowy kolorytChamber concert
March 2018
02MAR '18fr, 19:00
FESTIVO 2017/2018 | Preludium Talentów Vivat Meyer!Symphonic concert
03MAR '18sa, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshops dla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
04MAR '18sn, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshops dla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
04MAR '18sn, 17:00
Muzykobranie///EthnoBraidFamily concertfor children aged 6+ with guardians
04MAR '18sn, 17:00
Jerz Igor [ZMIANA ARTYSTY ^]Family concertfor children aged 6+ with guardians
05 MAR, mn, 19:00 - 10 TENORÓWkoncert zewnętrzny
06MAR '18tu, 19:00
07MAR '18wd, 19:00
MISTERIOSOModigliani QuartetChamber concert
08MAR '18th, 19:00
BRILLANTE 2017/2018Krzesimir Dębski & Zagan Acoustic Concert
09MAR '18fr, 19:00
FESTIVO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Gershwin | BernsteinSymphonic concert
10 MAR, sa, 16:00 - MISTERIUM PASYJNE – KONCERT CHÓRALNYkoncert zewnętrzny
10MAR '18sa, 19:00
SOUNDLABRuby My Dear | LAB 6 : El-compressionElectronic music concert
11MAR '18sn, 17:00
BRILLANTE 2017/2018Sklep z Ptasimi PióramiSymphonic concert
11MAR '18sn, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshops dla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
12MAR '18mn, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraChamber concertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
12MAR '18mn, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraChamber concertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
12MAR '18mn, 19:00
RUBATOČači VorbaTraditional concert
12 MAR, mn, 20:00 - SZCZECIN JAZZ 2018 WALLACE RONEY QUINTETkoncert zewnętrzny
13MAR '18tu, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraChamber concertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
13MAR '18tu, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraChamber concertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
13 MAR, tu, 19:00 - KULT AKUSTIK [KONCERT ODWOŁANY]koncert zewnętrzny
14MAR '18wd, 18:00
Galeria Poziom 4.Gero Hellmuth - HiobVernissage
14 MAR, wd, 20:00 - ALOSZA AWDIEJEW - MOJE ULUBIONE PIOSENKIkoncert zewnętrzny
16MAR '18fr, 10:00
16MAR '18fr, 19:00
SONORO 2017/2018 | Preludium Talentów Szymanowski | BrucknerSymphonic concert
17MAR '18sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshops dla dzieci do 2. roku życia
17MAR '18sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshops dla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
17MAR '18sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshops dla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
17 MAR, sa, 18:00 - STARE DOBRE MAŁŻEŃSTWOkoncert zewnętrzny
19MAR '18mn, 09:00
DoNuta taktuje - Na razChamber concertdla przedszkoli
19MAR '18mn, 10:30
DoNuta taktuje - Na razChamber concertdla przedszkoli
19MAR '18mn, 12:00
DoNuta taktuje - Na razChamber concertdla przedszkoli
19MAR '18mn, 19:00
ESPRESSIVOMateusz Smoczyński QuintetJazz concert
20MAR '18tu, 09:00
DoNuta taktuje - Na razChamber concertdla przedszkoli
20MAR '18tu, 10:30
DoNuta taktuje - Na razChamber concertdla przedszkoli
20MAR '18tu, 12:00
DoNuta taktuje - Na razChamber concertdla przedszkoli
20 MAR, tu, 19:00 - KULT AKUSTIKkoncert zewnętrzny
21MAR '18wd, 19:00
INTERMEZZO 2017/2018Stypendyści kameralnieChamber concert
22 MAR, th, 19:00 - MICHAŁ SZPAK Z ZESPOŁEM ORAZ MARLENA SZPAKkoncert zewnętrzny
23MAR '18fr, 16:00
Sight-seeing the PhilharmonicSight-seeing the Philharmonic
23MAR '18fr, 19:00
SONORO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!ArmeniaSymphonic concert
24MAR '18sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshops dla dzieci do 2. roku życia
24MAR '18sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshops dla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
24MAR '18sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshops dla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
24 MAR, sa, 20:00 - ANIA DĄBROWSKAkoncert zewnętrzny
25MAR '18sn, 17:00
27MAR '18tu, 10:00
27MAR '18tu, 12:00
28MAR '18wd, 19:00
MISTERIOSOMłoda PolskaChamber concert
2018
REPERTUAR