Rossini | Czajkowski

Trudno dziś uwierzyć, że uwielbiany przez publiczność i wykonawców I koncert fortepianowy b-moll op. 23 Piotra Czajkowskiego nie spodobał się jego przyjacielowi, pianiście Nikołajowi Rubinsteinowi, który miał być adresatem dedykacji i pierwszym wykonawcą dzieła. Rosyjski wirtuoz uznał utwór za banalny, a nawet doradzał kompozytorowi poprawki, które ten jednak odrzucił. W tej sytuacji prawykonania koncertu dokonał w 1875 roku z bostońską orkiestrą słynny niemiecki pianista i dyrygent Hans von Bülow. Z Orkiestrą Filharmonii w Szczecinie koncert ten wykona znakomity pianista ze Szwecji Peter Jablonski.

Drugą najpopularniejszą kompozycją w dorobku Czajkowskiego, choć o zupełnie innym wydźwięku, pozostaje ostatnie dzieło rosyjskiego twórcy, VI symfonia h-moll op. 74 „Patetyczna”. Przepojony emocjonalnością utwór jest również jednym z najbardziej tajemniczych – przez długi czas podejrzewano, że ukryty jest w nim program. Dopiero w ostatnich latach zaczęto bardziej otwarcie mówić o niespodziewanej śmierci kompozytora, która mogła być spowodowana nie zachorowaniem na cholerę, jak wcześniej tłumaczono, lecz wymuszonym samobójstwem z powodu odkrytego homoseksualizmu kompozytora. W tym kontekście symfonia przybiera formę requiem pisanego dla samego siebie i swoistego pożegnania ze światem.

Premiera „Wilhelma Tella” - ostatniej z oper Gioacchina Rossiniego - w Paryżu w 1829 roku, pomimo znakomitej obsady i bardzo szczegółowej pracy nad dziełem, nie osiągnęła sukcesu. Choć akcja rozgrywa się w czternastowiecznej Szwajcarii, to polityczny wydźwięk utworu niepokoił ówczesnych władców, głównie Habsburgów, przez co dzieło bywało skracane i cenzurowane. Najczęściej wykonywanym fragmentem opery, rzadko goszczącej na deskach teatrów, pozostaje orkiestrowa uwertura.