Maya Youssef | Syria/Wielka Brytania

Maya Youssef występowała w wielu prestiżowych salach i na wielu festiwalach, m.in. BBC Proms w Royal Albert Hall czy WOMAD. Jej debiutancki album Syrian Dreams, wyprodukowany przez legendarnego Joe Boyda, był nagradzany i wysoko oceniony w prasie muzycznej na całym świecie.

Intensywna i przemyślana muzyka Mayi jest zakorzeniona w arabskiej tradycji klasycznej, ale wytycza ścieżki do jazzu, zachodniego stylu klasycznego i latynoskiego. Artystka bada emocjonalne i lecznicze właściwości muzyki. Dla niej akt grania muzyki jest „przeciwieństwem śmierci i zniszczenia; jest to akt potwierdzający życie i nadzieję oraz antidotum na to, co się dzieje, nie tylko w jej rodzinnej Syrii, ale na całym świecie”.


Maya Youssef jest pierwszym muzykiem w rodzinie. Jej ojciec miał ogromną kolekcję nagrań z całego świata, dzięki czemu w domu słuchała zarówno muzyki zachodniej i arabskiej klasyki, jazzu, fusion, muzyki świata, a nawet muzyki tybetańskich mnichów. Naukę w szkole muzycznej rozpoczęła w wieku siedmiu lat ucząc się gry na skrzypcach. Pewnego dnia, gdy miała dziewięć lat, w drodze do szkoły usłyszała piękny dźwięk i melodię dobiegającą z pobliskiej taksówki. Jak zaczarowana podążyła za nią i już wtedy postanowiła, że będzie grać na qanun – instrumencie, który tak ją zachwycił.

Qanun to tradycyjna syryjska cytra o 78 strunach słynąca z wyjątkowego urzekającego i melodramatycznego dźwięku. Występuje również w innych krajach świata arabskiego, w Turcji, Armenii i Azerbejdżanie, ale w nieco zmienionych formach. Arabskie słowo „qanun” tłumaczy się jako „regułę, prawo, normę”. Nazwa ta wywodzi się z pozycji instrumentu w tradycyjnym zespole arabskim – ustawienie strojenia pozostałych instrumentów zależy od qanun. Jest uważany nie tylko za jeden z głównych instrumentów, ale także za odpowiednik fortepianu według tekstów arabskiej teorii muzyki z początku XX wieku. W całym świecie arabskim na qanun grają niemal wyłąznie mężczyźni. Maya Youssef jest jedną z nielicznych kobiet i wirtuozem tego niezykłego instrumentu.

Dzięki swojej wszechstronnej naturze, zdolności do produkcji niezliczonej ilości tekstur i szerokiemu zakresowi (trzy i pół oktawy), qanun nabiera obecnie coraz większego znaczenia nie tylko jako część zespołu towarzyszącego piosenkarzowi, jego tradycyjnej roli, ale także jako samodzielny instrument. Pokazują to między innymi nagrania Mayi Youssef, która tworzy nowy repertuar solowy dla instrumentu, a wraz z nim rozbudowuje wirtuozowską technikę gry (na przykład użycie innych palców do tworzenia arpeggio). Artystka w niezwykle przekonujący sposób łączy tradycyjną grę na bliskowschodniej cytrze ze współczesną, pełną nowych inspiracji rzeczywistością. Jest niesłychanie skupiona na tym, w czym wyraża się istota i kunszt gry na qanun, przesuwając jednocześnie nieustannie granice możliwości tego instrumentu. Dzięki temu buduje bogate, oryginalne, wielowymiarowe muzyczne światy.