scroll
27KWI '18pt, 19:00

Ravel

Koncert symfoniczny
Sala symfoniczna
UTWORY
  • Maurice Ravel - La Valse
  • Maurice Ravel - Bolero
  • Maurice Ravel - Koncert fortepianowy G-dur
W ramach cyklu Preludium Talentów, w przerwie koncertu zapraszamy na Poziom 4. na recital Agnieszki Zawadzkiej i Flawiany Zemły, studentek Akademii Sztuki w klasie fletu prof. Joanny Kowalczyk.

Koncert będzie transmitowany na kanale YouTube Filharmonii oraz profilu facebook.

Jakże rozmaite są koloryty narodowe, które pojawiają się w muzyce Ravela. Wspomnienie roztańczonego Wiednia z czasów Kongresu w poemacie choreograficznym „La Valse”, echo dźwięków zasłyszanych ongiś w rodzinnym Kraju Basków w „Bolerze” i fascynacja jazzem w Koncercie fortepianowym G-dur (niczym u Gershwina). A nad wszystkim unosi się duch muzyki francuskiej o palecie barw i dawce melancholii rodem z obrazów Moneta.

„La Valse” powstał pomiędzy 1919 a 1920 rokiem jako poemat choreograficzny (premiera paryska 12 grudnia 1920 r.). Był właściwie koncypowany jako balet. Kompozytor pokazał tę muzykę dyrektorowi baletów rosyjskich Siergiejowi Diagilewowi. Ten uznał wprawdzie muzyczną wartość dzieła, ale stwierdził, że… nie nadaje się na scenę. To obruszyło Ravela tak dalece, że zerwał z Diagilewem wszelkie kontakty. Dziś „La Valse” funkcjonuje jako utwór koncertowy i nie ulega kwestii, że jest to portret Wiednia z czasów świetności Monarchii. Zresztą oddajmy głos kompozytorowi: „Utwór ten ująłem jako rodzaj apoteozy walca wiedeńskiego, z którym w moim umyśle łączy się wrażenie fantastycznego i fatalistycznego wzruszenia. Umieszczam ten walc na tle pałacu cesarskiego, około 1855 roku.”. Po premierze dzieła pojawiły się ciekawe skądinąd interpretacje, jakoby dzieło było metaforą upadku cywilizowanej Europy po zakończeniu I wojny światowej (narodziny, rozkwit i zniszczenie walca). Jednak trzeba od razu sprostować, że Ravel zaprzeczał wiązaniu jego utworu z jakikolwiek kontekstem politycznym. „Walc – wedle Ravela – jak każdy inny taniec może przybierać tragiczny wyraz. W tym utworze nie powinno się doszukiwać niczego więcej niż brzmieniowości ożywionej światłem i ruchem”. Chociaż na marginesie dodajmy, że lata wcześniej kompozytor podjął już temat tego tańca, powstały wówczas „walce szlachetne i sentymentalne” (1911). Minęło kilka lat, trakcie których artysta służył na froncie, był pod Verdun, ciężko to przeżył: doznał odmrożeń, dezynterii, a potem zmarła mu matka. Świat z 1911 roku, kiedy pisał błahe walczyki w stylu Schuberta, zmienił się przez tych parę lat nie do poznania i to z muzyce „La Valse” niewątpliwie słychać.

O „Bolerze” Ravela napisano już wiele. Rzadko jednak zwraca się uwagę na rolę tej kompozycji w, by tak rzec, instrumentalnej demokratyzacji orkiestry. Otóż zauważmy, że od czasów konstytucji orkiestry w Mannheim (połowa XVIII wieku) obowiązywał model, w którym główne partie melodyczne prezentowane były przez kwintet smyczkowy. Natomiast „Bolero” (1928) odmienia ten stan rzeczy. Przez większość utworu główny jego temat prezentowany jest przez instrumenty dęte, kwintet zaś pokazuje go tylko w finale. Jeszcze gorzej jest w „Święcie wiosny”, gdzie instrumenty smyczkowe potraktowane są jak perkusja. Ale wróćmy do owego XVIII-wiecznego tańca hiszpańskiego „Bolera” w ujęciu Ravela (który był z pochodzenia Baskiem). Co mówi nam kompozytor? Posłuchajmy, ileż jest piękna i rozmaitości barw w instrumentach dętych – a nie tylko skrzypce i skrzypce… Instrumenty dęte, na ogół w cieniu, w tej kompozycji jak nigdzie indziej mogą błyszczeć. I gdyby nie postać dyrygenta, naprawdę można by mówić o demokratyzacji…

Koncert fortepianowy G-dur powstał w latach 1929-1931 i jest wyraźnym śladem fascynacji jazzem, którą obudziła się w Ravelu podróż po Stanach. Oto słowa Ravela na ten temat: „Najbardziej fascynujący aspekt jazzu to bogactwo i rozrywkowość rytmu… Jazz jest źródłem inspiracji i witalnej siły dla wielu nowoczesnych kompozytorów i jestem zdziwiony, że tak niewielu Amerykanów pozostaje pod jego wpływem.”. Ravel nie wspomina tu George’u Gershiwinie, którego nb. darzył wielką estymą. Kiedy 7 marca 1953 roku Ravel obchodził 53. urodziny w Nowym Jorku, wśród gości znalazł się Gershwin, który urzekł jubilata wykonaniem na jego cześć impresji na tematy z „Błękitnej rapsodii”. Parę lat wcześniej Gershwin był u Ravela w Paryżu i ów odmówił mu lekcji, stwierdzając: „po co ma być drugorzędnym Ravelem, skoro może być pierwszorzędnym Gershwinem”. Ravel miał na myśli naturalną skłonność do jazzu, którą Gershwin mógłby zatracić, gdyby zbyt mocno zaangażował się w pisanie klasyki. No a w Koncercie fortepianowym tego jazzu od Gershwina trochę wziął. Ech… nie ma sprawiedliwości, a i z tą demokratyzacją też sprawa jest wątpliwa.

------------------------------
dr Mikołaj Rykowski
Muzykolog i dyplomowany klarnecista, związany z Katedrą Teorii Muzyki na Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu. Autor książki i licznych artykułów poświęconych fenomenowi Harmoniemusik – XVIII-wiecznej praktyce zespołów instrumentów dętych. Współautor scenariuszy "Speaking concerts" i autor słownych wprowadzeń do koncertów filharmonicznych w Szczecinie, Poznaniu, Bydgoszczy i Łodzi.

AKTUALNOŚCI

FILMY I ZDJĘCIA
Partnerem wydarzeń wspierających młode talenty jest Szczecińska Izba Adwokacka.
Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie uczestniczy w programie "Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!" organizowanym przez Instytut Muzyki i Tańca ze środków MKiDN.
Partner








SZCZEGÓŁY
Ravel
27-04-2018 19:00
Sala symfonicznaFilharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie
ul. Małopolska 48
70-515 Szczecin

Kwiecień 2018
04KWI '18śr, 19:00
05KWI '18cz, 19:00
A i rPerformance
06KWI '18pt, 10:00
06KWI '18pt, 19:00
VIRTUOSO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!! | Preludium Talentów Rachmaninow | SzostakowiczKoncert symfoniczny
07KWI '18sb, 09:00
Raniutto - LegatoWarsztatydla dzieci do 2. roku życia
07KWI '18sb, 10:30
Raniutto - PortatoWarsztatydla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
07KWI '18sb, 12:00
Raniutto - StaccatoWarsztatydla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
08KWI '18nd, 17:00
Piękna i bestiaKoncert rodzinnydla dzieci od 6. roku życia z opiekunami
08KWI '18nd, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWarsztatydla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
09KWI '18pn, 09:00
DoNuta taktuje - Na dwaKoncert kameralnydla klas I-III
09KWI '18pn, 10:30
DoNuta taktuje - Na dwaKoncert kameralnydla klas I-III
09KWI '18pn, 12:00
DoNuta taktuje - Na dwaKoncert kameralnydla klas I-III
09 KWI, pn, 19:00 - SZCZECIN JAZZ 2018 GINO VANNELLIkoncert zewnętrzny
10KWI '18wt, 09:00
DoNuta taktuje - Na dwaKoncert kameralnydla klas I-III
10KWI '18wt, 10:30
DoNuta taktuje - Na dwaKoncert kameralnydla klas I-III
10KWI '18wt, 12:00
DoNuta taktuje - Na dwaKoncert kameralnydla klas I-III
10KWI '18wt, 19:00
11 KWI, śr, 19:00 - OMAR HAKIM - RACHEL Z: OZ EXPERIENCEkoncert zewnętrzny
12KWI '18cz, 19:00
13KWI '18pt, 19:00
FESTIVO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Symphonic klezmerKoncert symfoniczny
14KWI '18sb, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWarsztatydla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
14KWI '18sb, 19:00
SOUNDLABHashtag Ensemble | LAB 7 : El-WitkacKoncert elektroniczny
15KWI '18nd, 17:00
BRILLANTE 2017/2018 | Artysta rezydent 2017/2018Artysta rezydent: ASQKoncert symfoniczny
16 KWI, pn, 19:00 - MICHAŁ BAJOR - OD KOFTY... DO KORCZAkoncert zewnętrzny
17KWI '18wt, 10:00
17KWI '18wt, 12:00
17 KWI, wt, 19:00 - JULIA PIETRUCHAkoncert zewnętrzny
18KWI '18śr, 19:00
INTERMEZZO 2017/2018Pomeranian Youth Big Band Koncert kameralny
19KWI '18cz, 19:00
Klubowy Paprykarz i Oranżada 2018 (premiera płyt)Prapremiera albumu Klubowy Paprykarz i OranżadaImpreza taneczna
20KWI '18pt, 19:00
VIRTUOSO 2017/2018Bach | Koncerty BrandenburskieKoncert barokowy
22KWI '18nd, 17:00
BRILLANTE 2017/2018Paganini na wesołoKoncert symfoniczny
22KWI '18nd, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWarsztatydla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
23KWI '18pn, 19:00
ESPRESSIVOAga Derlak TrioKoncert jazzowy
23 KWI, pn, 20:00 - DEE DEE BRIDGEWATERkoncert zewnętrzny
24 KWI, wt, 19:00 - AUDIOFEELS ROCKOWO I SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
25KWI '18śr, 19:00
MISTERIOSOFilharmonicy kameralnieKoncert kameralny
27KWI '18pt, 16:00
27KWI '18pt, 19:00
SONORO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!! | Preludium Talentów RavelKoncert symfoniczny
29 KWI, nd, 16:00 - „CZERWONA NUTKA" KONCERT CHARYTATYWNYkoncert zewnętrzny
29 KWI, nd, 19:00 - ACCANTUS SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
Maj 2018
04MAJ '18pt, 19:00
SONORO 2017/2018Szczecin Philharmonic Big BandKoncert
05MAJ '18sb, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWarsztatydla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
06MAJ '18nd, 17:00
Powrót do przyszłościKoncert rodzinnydla dzieci od 6. roku życia z opiekunami
06MAJ '18nd, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWarsztatydla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
07 MAJ, pn, 19:00 - EDYTA GEPPERTkoncert zewnętrzny
08MAJ '18wt, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Koncert wyjazdowydla przedszkoli
08MAJ '18wt, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Koncert wyjazdowydla przedszkoli
08MAJ '18wt, 19:00
RUBATODagadanaKoncert tradycyjny
09MAJ '18śr, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Koncert wyjazdowydla przedszkoli
09MAJ '18śr, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Koncert wyjazdowydla przedszkoli
09MAJ '18śr, 19:00
Galeria Poziom 4.Agata Wolniewicz - PomiędzyWernisaż
11MAJ '18pt, 10:00
11 MAJ, pt, 15:00 - THE KANSAS CITY JAZZ ORCHESTRA & DEBORAH BROWNkoncert zewnętrzny
11MAJ '18pt, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Alfred Schnittke | Filmowa suitaKoncert symfoniczny
13 MAJ, nd, 16:00 - MUZYKA ZESPOŁU QUEEN SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
13 MAJ, nd, 19:30 - MUZYKA ZESPOŁU QUEEN SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
14MAJ '18pn, 10:00
Ja, kompozytor! – Dvořák versus GriegKoncert szkolnydla klas I-III
14MAJ '18pn, 12:00
Ja, kompozytor! – Dvořák versus GriegKoncert szkolnydla klas I-III
14 MAJ, pn, 19:00 - PIOSENKI Z GÓRNEJ PÓŁKI - SPEKTAKL MUZYCZNYkoncert zewnętrzny
16MAJ '18śr, 19:00
INTERMEZZO 2017/2018Szczecińska Młodzieżowa Orkiestra KameralnaKoncert kameralny
18MAJ '18pt, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018Elliot Goldenthal | Filmowe suity Koncert symfoniczny
19MAJ '18sb, 09:00
Raniutto - LegatoWarsztatydla dzieci do 2. roku życia
19MAJ '18sb, 10:30
Raniutto - PortatoWarsztatydla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
19MAJ '18sb, 12:00
Raniutto - StaccatoWarsztatydla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
19MAJ '18sb, 19:00
19MAJ '18sb, 23:00
Europejska Noc MuzeówHubble - ambientowa podróżProjekcja
20MAJ '18nd, 17:00
BRILLANTE 2017/2018Święto Uniwersytetu z Motion Trio!Koncert
21MAJ '18pn, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraKoncert kameralnydla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
21MAJ '18pn, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraKoncert kameralnydla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
21 MAJ, pn, 20:00 - KORTEZkoncert zewnętrzny
22MAJ '18wt, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraKoncert kameralnydla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
22MAJ '18wt, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraKoncert kameralnydla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
22MAJ '18wt, 19:00
MISTERIOSOMakedonissimo Koncert kameralny
23MAJ '18śr, 19:00
MISTERIOSOMakedonissimo [KONCERT PRZENIESIONY]Koncert kameralny
25MAJ '18pt, 16:00
25MAJ '18pt, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018Korngold | ProkofiewKoncert symfoniczny
26MAJ '18sb, 09:00
Raniutto - LegatoWarsztatydla dzieci do 2. roku życia
26MAJ '18sb, 10:30
Raniutto - PortatoWarsztatydla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
26MAJ '18sb, 12:00
Raniutto - StaccatoWarsztatydla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
27MAJ '18nd, 17:00
SOUNDLABLaurie Anderson | LAB 8 : El- beginningKoncert elektroniczny
29 MAJ, wt, 19:00 - DOMINIC MILLER BANDkoncert zewnętrzny
2018
REPERTUAR