#1884

Projekt #1884 to unikalne przedsięwzięcie kulturalne, które łączy nowoczesne technologie z bogatą historią Szczecina. Jego celem jest przybliżenie mieszkańcom regionu wspólnej, polsko-niemieckiej przeszłości, której symbolem jest dawny Konzerthaus – miejsce rozkwitu sztuki i życia towarzyskiego przedwojennego Szczecina. Dziś wznosi się tu nowoczesny budynek Filharmonii w Szczecinie, którego fundamenty sięgają jednak tam, gdzie kiedyś sięgały fundamenty Konzerthausu. Obie instytucje miały podobny profil działalności – organizowanie koncertów muzyki klasycznej. Współczesna Filharmonia w Szczecinie w sposób zupełnie dosłowny wyrasta więc z dawnego Konzerthausu. Ale wydarzenie to ma także wymiar głęboko symboliczny. Tu biło i bije muzyczne serce dawnego, jak i współczesnego Szczecina i regionu, a muzyka jako język uniwersalny, nie znający podziałów ani granic, jest czynnikiem łączącym ludzi. W tym kontekście Filharmonia jest pomostem nie tylko między historią a współczesnością, ale także między obecnymi mieszkańcami tak miasta, jak i przedzielonego granicą regionu.

Dzięki wykorzystaniu mappingu 3D, archiwalnych zdjęć oraz zaangażowaniu ekspertów, projekt oferuje niezwykłą opowieść o przemianach tego miejsca na przestrzeni 140 lat. Kluczowym elementem są wydarzenia towarzyszące, takie jak rekonstrukcja inauguracyjnego koncertu Konzerthausu z 1884 roku oraz polsko-niemiecka debata na temat roli tego miejsca w kulturze.

Do współpracy przy projekcie zaproszono aż 5 instytucji partnerskich. Z dwiema z nich Filharmonia już współpracowała przy polsko – niemieckich inicjatywach, a są to Klasztor Dominikanów w Prenzlau oraz Musikverein Pasewalk. Trzy instytucje dołączyły do transgranicznej współpracy przy okazji tego projektu, a są to: Miasto Hanzeatyckie Anklam, Tourismusverein Preznlau e.V. oraz Kulturverein Die Brucke e.V. Schwedt (Oder). Wydarzenie ma charakter transgraniczny, angażując zarówno mieszkańców Szczecina, jak i gości z niemieckiej części Euroregionu Pomerania. Projekt nie tylko przypomina o wspólnym dziedzictwie, ale także promuje integrację i współpracę międzykulturową, otwierając nowe perspektywy dla współczesnych mieszkańców regionu po obu stronach granicy.

#1884 – wydarzenia

23, 24, 27 października2024
śr, cz, nd | 17:30
sala kameralna | bilety: 10 zł
#1884 | 140 lat Konzerthausu
Zwiedzanie historyczne z tłumaczeniem na język niemiecki – przewodniczka Joanna Olszowska opowie o historii Konzerthausu.

23, 24, 25, 27 października 2024
śr, cz, pt, nd | 18:00
hol | wstęp wolny
#1884. Genesis | 140 lat Konzerthausu
Projekcja multimedialna ożywiająca przedwojenny Konzerthaus.

25, 27 października 2024
pt, nd | 19:00
sala symfoniczna
140 lat Konzerthausu
Koncerty symfoniczne będące rekonstrukcją pierwszego koncertu w Konzerthausie z 18 października 1884 roku, podczas którego zabrzmiało „Stworzenie świata” Josepha Haydna.

28 lutego 2025
pt |17:00
sala kameralna
#1884 | Od Konzerthausu do Filharmonii
Spotkanie poświęcone roli Konzerthausu i Filharmonii w Szczecinie, kiedyś i dziś.

---

Raport z realizacji projektu „1884 – od Konzerthausu do Filharmonii”

Kontekst i założenia

W roku 2024 przypadała 140. rocznica otwarcia szczecińskiego Konzerthausu (18.10.1884), na którego miejscu obecnie znajduje się gmach Filharmonii w Szczecinie. Projekt miał na celu uczczenie tej rocznicy poprzez działania artystyczne i edukacyjne, które ukazały historyczną ciągłość tego miejsca oraz jego znaczenie w kulturze niemieckiej i polskiej.

Zrealizowane działania

• Rekonstrukcja koncertu inauguracyjnego z 1884 roku

W dniach 25 i 27 października 2024 roku wykonano Oratorium „Stworzenie świata” Józefa Haydna – utwór, który zabrzmiał podczas historycznego otwarcia Konzerthausu. Wydarzenie odtworzyło atmosferę dawnego koncertu i zostało bardzo dobrze przyjęte przez publiczność.

• Pokaz multimedialny z wykorzystaniem mappingu 3D

W holu Filharmonii w Szczecinie zaprezentowano czterokrotnie spektakularny pokaz multimedialny w technice mappingu 3D. Wykorzystano archiwalne materiały z Muzeum Narodowego, przedstawiając historię Konzerthausu oraz powstanie Filharmonii. Narracja była dostępna w języku polskim i niemieckim. Pokaz prezentowano samodzielnie, z historycznym oprowadzaniem po budynku, oraz przed koncertami symfonicznymi. Następnie udostępniono go bezpłatnie w internecie.

• Wizualna rekonstrukcja wnętrza dawnego Konzerthausu

Podczas koncertów, na ścianach współczesnej sali symfonicznej wyświetlano obraz dawnej sali koncertowej z 1884 roku. Dzięki mappingowi 3D słuchacze mogli poczuć się jak uczestnicy inauguracyjnego wydarzenia sprzed 140 lat.

• Podświetlenie fasady Filharmonii nazwą projektu

Na elewacji budynku Filharmonii wyświetlono nazwę projektu „1884” przy użyciu systemu LED, co przyciągało uwagę melomanów oraz przechodniów.

• Udział statystów w historycznych kostiumach

Członkowie Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej METRUM odtworzyli role dawnych bywalców Konzerthausu. Statyści w strojach z epoki poruszali się po holu oraz sali koncertowej, tworząc niepowtarzalną atmosferę i angażując współczesnych widzów.

• Wydanie obszernego programu koncertowego

Przygotowano i wydrukowano 800 egzemplarzy specjalnego, 32-stronicowego programu koncertowego w języku polskim i niemieckim. Zawierał on m.in. tekst historyczny autorstwa Miejskiego Konserwatora Zabytków Michała Dębowskiego. Program rozdano uczestnikom koncertu.

• Druk materiałów promocyjnych

Wydrukowano 30 plakatów i 1000 dwujęzycznych ulotek promujących projekt, które przekazano partnerom projektu.

• Udział grupy niemieckich słuchaczy

Zorganizowano przejazd i udział w wydarzeniu dla grupy 200 niemieckich melomanów z miejscowości Anklam, Pasewalk, Prenzlau i Schwedt (Oder). Grupa ta była nie tylko świadkiem wydarzeń artystycznych, ale również aktywnie uczestniczyła w dialogu międzykulturowym.

• Polsko-niemiecka debata ekspercka

Zorganizowano debatę pt. „Przepływy – od Konzerthausu do Filharmonii” z udziałem specjalistów z dziedzin kultury, historii i socjologii. Dyskusja dotyczyła funkcji Konzerthausu dawniej i obecnie. Zarejestrowano ją i udostępniono dwujęzycznie w internecie.

• Dokumentacja fotograficzna i wideo

Projekt został udokumentowany fotograficznie i filmowo. Zdjęcia i nagrania udostępniono na stronie internetowej Filharmonii oraz w mediach społecznościowych (YouTube, Facebook, Instagram).

• Promocja internetowa wydarzeń

Przeprowadzono kampanie promocyjne w internecie, skierowane do mieszkańców Euroregionu Pomerania po obu stronach granicy, w tym młodzieży oraz turystów. Zastosowano atrakcyjną narrację wizualną, by przyciągnąć jak najszersze grono odbiorców.

Podsumowanie współpracy z partnerami projektu

W ramach realizacji projektu „1884 – od Konzerthausu do Filharmonii” współpraca z partnerami polskimi i niemieckimi odegrała kluczową rolę w osiągnięciu zamierzonych celów.
Współpraca z niemieckimi partnerami – instytucjami kultury i organizacjami z Anklam, Pasewalk, Prenzlau i Schwedt (Oder) – przebiegła bardzo sprawnie i zaowocowała przyjazdem grupy 200 melomanów z niemieckiej części Euroregionu Pomerania. Partnerzy aktywnie wspierali działania informacyjne i promocyjne, umożliwiając dotarcie do lokalnych społeczności i zmobilizowanie uczestników. Dzięki ich zaangażowaniu udało się nie tylko zrealizować wspólny wyjazd, ale także zbudować atmosferę otwartości i wzajemnego zainteresowania historią miejsca.

Partnerzy niemieccy odegrali także ważną rolę w przygotowaniu i udostępnieniu materiałów promocyjnych, wspierając kampanię informacyjną w regionie oraz współtworząc debatę ekspercką. Udział niemieckich ekspertów w debacie „Przepływy – od Konzerthausu do Filharmonii” znacząco wpłynął na poziom merytoryczny wydarzenia i podkreślił transgraniczny charakter projektu.

Po stronie polskiej, bardzo efektywna okazała się współpraca z lokalnymi instytucjami, w tym z Muzeum Narodowym w Szczecinie, które udostępniło archiwalne materiały do projekcji mappingu 3D. Dzięki temu możliwe było stworzenie atrakcyjnego wizualnie i historycznie rzetelnego pokazu. Cenne wsparcie zapewnił również Miejski Konserwator Zabytków, Michał Dębowski, którego tekst historyczny stał się ważnym elementem publikacji koncertowej.

Współpraca ze Stowarzyszeniem Rekonstrukcji Historycznej METRUM wzbogaciła wydarzenia o dodatkowy wymiar – udział statystów w strojach z epoki dodał całości wydarzenia głębi historycznej i wywołał duże zainteresowanie wśród publiczności.
Wszystkie zaangażowane strony wykazały się profesjonalizmem, otwartością i chęcią współdziałania, co pozwoliło stworzyć projekt nie tylko efektowny wizualnie, ale też głęboko zakorzeniony w idei dialogu i współpracy polsko-niemieckiej. Współpraca partnerska przyczyniła się do integracji środowisk po obu stronach granicy i pokazała, jak silny potencjał tkwi we wspólnym odkrywaniu i interpretowaniu dziedzictwa kulturowego.


Budżet projektu "1884" wyniósł 31 929,00 EUR, kwota dofinansowania EFRR to 25 543,00 EUR.