Tak brzmi młodość!

Skomponowany w latach 1830-1834 Andante spianato i Wielki Polonez Es-dur to ostatni utwór Chopina w stylu brillant. Z początku miało to być dzieło na fortepian solo, później jednak Chopin zdecydował się na włączenie doń orkiestry. Pracę nad utworem rozpoczął jeszcze w Warszawie, jego premiera zaś, z Chopinem jako solistą, odbyła się już na emigracji, w Paryżu.

Był to okres w twórczości Chopina, który muzykolodzy często określają mianem „przełomu romantycznego”, przypadającego na lata europejskich wędrówek kompozytora i charakteryzujący się m.in. silnymi przeżyciami patriotycznymi. Przyjęło się potocznie uważać, że największe dzieła muzyki, a może i sztuki w ogóle, są zwykle owocem wielkiego cierpienia ich twórcy. Jeśli tak jest, to ta V Symfonia Mahlera jest chlubnym wyjątkiem od tej reguły. To być może nawet najbardziej emblematyczna symfonia wielkiego austriackiego kompozytora. Choć utwór nie jest muzycznym portretem romantycznej idylli, to zrodził się z miłości i to spełnionej miłości kompozytora do Almy Schindler.

Do najbardziej rozpoznawalnych motywów dzieła należy solo na trąbce otwierające pierwszą część utworu motywem rytmicznym przypominającym początek V Symfonii Beethovena. Być może Mahler chciał pokazać, że w tym, co stare, należy poszukiwać ziarna tego, co nowe? „Piątka” Mahlera pod wieloma względami jest utworem rewolucyjnym, tak jak były nimi w swoim czasie symfonie Beethovena. Utwór wkroczył bowiem na nowe muzyczne terytoria, które słuchacze docenili dopiero wiele lat po śmierci kompozytora.